يکي
از نگرانيها و دغدغههاي پدر و مادرهاي امروزي استفاده ي نادرست
فرزندانشان از فنآوريها به ويژه استفاده از کامپيوتر است. آنها نگران
هستند کامپيوتر زندگي فرزندشان را پرکند و او را از رشد اجتماعي، فکري و
بلوغ رفتاري دور کند.
در قدم اول، براي اينکه کودکتان را در مسير درست استفاده از کامپيوتر و
فناوريهاي ديگر هدايت کنيد بايد به جاي اجتناب و فرار از فناوريها آنها
را به عنوان بخش اساسي زندگي مدرن بپذيريد و هراستان را کنار بگذاريد. شما
بايد محدوديتهاي استفاده از کامپيوتر براي کودکان را بشناسيد و متناسب با
سن و سال کودک و نيازهايش به او آزادي عمل بدهيد تا از اين فن آوري استفاده
کند.
شما اولين و بهترين آموزگار کودکتان هستيد. بنابراين دانش شما از کامپيوترو اينترنت بايد بيشتر و کامل تراز فرزندتان باشد. اين شماهستيد که بايد به کودکتان استفاده از ابزارهاي کامپيوتر و اينترنت را بياموزيد. پس اگر دانش کافي در مورد کامپيوتر نداريد سعي کنيد آن را کامل کنيد و سپس به کودکتان ياد بدهيد که مثلا چگونه وارد يک سايت شود، سوالاتش راجستجو کند، با ديگران گفتگو کند وبا کامپيوتر بازي کند. اين شما هستيد که بايد به کودکتان بياموزيد چگونه از اين ابزارها درست و به موقع استفاده کند بدون اينکه آسيبي تهديدش کند. در گام بعدي بايد انتظارات و توقعاتتان را به او بفهمانيد. اينکه کي، کجا و چگونه از اين فنآوري استفاده کند را شما بايد به او بياموزيد.
کجا ؟
مسلما کودک بايد در خانه و با نظارت شما از کامپيوتر استفاده کند. اما اينکه کامپيوتر در کجاي خانه قرار داده شود موضوعي است که بهتر است دربارهي آن با کودکتان گفتگو کنيد و باهم به توافق برسيد. بهتر است کامپيوتر را در مکان رفت و آمد خانه که معمولا همان نشيمن خانه است قرار بدهيد و تاکيد کنيد که بايد هميشه در همان جا بماند. همچنين به کودکتان توضيح بدهيد که چرا نبايد کامپيوتر را از جايي که تعيين کردهايد تغيير بدهد و مثلا نبايد کامپيوتر روي ميز شام و يا در اتاق خواب کودک قرار بگيرد.
کي و چگونه؟
همانطور که تعيين ميکنيد کامپيوتر را در کجا قرار بدهيد بايد درباره زمان و مدت استفاده و روش کار با آن را هم به کودکتان ياد بدهيد. برخي از نرم افزارها ميتوانند به شما کمک کنند تا بفهميد فرزندتان از چه صفحاتي و در چه زمانهايي بازديد کرده است. اين نرم افزارها کمکتان ميکنند تا در زمان خاصي اينترنت از دسترس کودک خارج شود و دسترسي به برخي سايتها غيرممکن شود.
چرا؟
با کودکتان دربارهي محدوديتهاي استفاده از کامپيوتر صحبت کنيد. به کودک توضيح بدهيد که چرا بايد قوانين و محدوديتهاي استفاده از کامپيوتر را رعايت کند. مزاياي استفاده از کامپيوتر را به او بگوييد و روشهاي صحيح استفاده از آن را آموزش بدهيد. مثلا بازيهاي آموزشي و يا گفتگو با دوستان مجازي و يا کساني که از او دورند از انواع استفاده ي صحيح آن است و شما ميتوانيد او را در اين جهت تشويق کنيد. در عين حال بايد به کودکتان درباره ي آسيب هاي استفادهي افراطي از کامپيوترهشدار بدهيد. او بايد بداند که کامپيوتر فقط يک ابزار براي رفاه حال اوست و نبايد همه ي زندگيش را احاطه کند.
با کودکتان درباره ي خطرات احتمالي اينترنت و بازيهاي کامپيوتري صحبت کنيد. او بايد بداند که نبايد همه ي اطلاعاتش را در کامپيوتر ذخيره کند و يا همه حقايق را در اينترنت منتشر کند زيرا بعدها همه آنها ميتوانند فرصت هايي براي سواستفاده از خودش باشند. به کودکتان بياموزيد که تا چه حدي مجاز است اطلاعاتش را در اختيار ديگران بگذارد.
نکته ي ضروري ديگري که بايد در اين رابطه بدانيد اين است که شما نميتوانيد همه اطلاعات را فيلتر شده در اختيار کودکتان قرار دهيد. زيرا هميشه راههاي فرار از فيلتر وجوددارند که کودکتان زودتر و بهتر ازشما آنها را تشخيص ميدهد. به نظر ميرسد مفيدترين و کارسازترين روش براي ايجاد حمايت و امنيت براي کودک اين باشد که به کودکتان متناسب با سن و سالش آگاهي و هشدار بدهيد. کنجکاويهايش را هوشمندانه پاسخ بدهيد و با ايجاد يک اعتماد متقابل او را محک بزنيد و کنترل کنيد.
اگر کودک پيش دبستاني داريد به راحتي مي توانيد او را کنترل کنيد زيرا او از مراقبت شما نه تنها ناراحت نميشود بلکه آن را از شما ميطلبد. اما در مورد کودکان دبستاني بايد بسيار زيرکانه عمل کنيد.
او بايد بداند که مراقب رفتارش هستيد و حرکاتش را زير نظر داريد اما نبايد از شما بترسد و احساس کند آزادي عملش بيش از اندازه محدود شده است. گفتگو با کودکتان درباره ي اين مسائل آسانترين و بهترين راه است. از او بپرسيد که در فضاي مجازي اينترنت چه ميگذرد و او چه فعاليتهايي دارد. سعي کنيد دربازيهاي کامپيوتري با کودکتان همراه شويد و خودتان را به علايق کودک نزديک کنيد. وقتي به اين روش عمل ميکنيد کودک باور ميکند که نه تنها آزاديهايش محدود نشده اند بلکه مي تواند به شما اعتماد کند و از حمايتهايتان بهره مند شود.